- ӕрбацыдӕр кӕнын
- სადმე გაუჩინარება
Гуырдзиаг-ирон, ирон-гуырдзиаг дзырдуат. Беппиты Н. 2012.
Гуырдзиаг-ирон, ирон-гуырдзиаг дзырдуат. Беппиты Н. 2012.
БЫН НÆ ФÆЗЫХЪХЪЫР КÆНЫН — Хуым. Бынатæй нæ фезмæлын, кæйдæр æрбацыд ницæмæ дарын, ницы аразын. Ирон инæлæрттæ, уæ уындæй иу буц куы уыдыстæм, уæд уæ абон иу лæг куыд никуыцæй зыны, йæ бынатæй уæ куыд ничи змæлы, йæ бын уæ мах тæригъæдæй куыд ничи зыхъхъыр кæны. (Ф. 1994.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
æрбацæуын — ↑ цæуын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрбацæуынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрбацæуæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрбацæуæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз æрбацæу … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АРТ ÆМÆ ФÆНЫК НАЛ УЫН — 1. Æвзæрдзинæдтæ аразын, схъæл митæ кæнын, æндæрты мацæмæ дарын, ницæуыл нымайын. Ацы азы райдианы сæ милицæ Цхинвалмæ куы æрбацыд, арт æмæ сын фæнык уæд нал уыдис. (ВЮО, 1992. 1.) Æлдар у æмæ æндæр цы ми хъуамæ кæна? Цардæй æрра уыди, ныр ын… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ГÆВЗ — Мæгуырдзинады, мæгуыргæнæг бардуаг. Ис ыл сæрмагонд аргъау. Хуынгæ дæр афтæ кæны «Гæвз». Дыууæ æфсымæры фæйнæ хъæуы цардысты, иу – хъæздыгæй, иннæ та – мæгуырæй. Иу хатт иу стыр бæрæгбоны мæгуыр æфсымæр хъæздыгмæ фæцыд æмæ йын загъта: «Ме фсымæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
МИНÆВАР — см. МИНÆВАР – перевод Чызгæрвыст æмæ чындзхасты æгъдæуттæ... Худгæ цæсгæмттæ, хъæлдзæг ныхæстæ, фарны куывдтытæ... Ирон фæндырдзагъд, къахкъухтыл кафт, нæртон симд, чындзхонты зард... Рахонынц чындзы, йæ иу уæхскыл мæйты мæйрухс æрттивы, иннæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СЫРДОН — Гæтæджы фырт гæды Сырдон. «Арвы хин æмæ зæххы кæлæн», «Нарты фыдбылыз» æмæ цынæ хуызы рахоны кадæггæнæг Сырдоны. Æдзухдæр ныхмæвæрд у Нарты гуыппырсартæм, сæ куырыхонтæм, Шекспиры драмæты быдзæу сæйраг архайджытæн сæ аиппытæ куыд гом кæны, ахæм… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЗЫВГЪИСЫ ДЗУАР — см. ДЗЫВГЪИСЫ ДЗУАР – перевод Ирыстоны зындгонддæр кувæндæттæй иу у Дзывгъисы дзуары кувæндон. Кувæндон ис Куырттаты комы, Дзывгъисы хъæуы цур. Æвæццæгæн, раздæр уыд иу хъæуы кувæндон, фæлæ куыдфæстæмæ сси æнæхъæн комы кувæндон. Иæ бæрæгбон вæййы … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРДЫГ ЛÆУУЫН — 1. Минасы кæнæ зианы фынгыл рæгъгæнæг уæвын. Антъон уырдыг лæууы. Сыкъа æрыдзаг кæны арахъхъæй æмæ йæ авæры Естъамæ. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) 2. Искæмæн кад кæнын, бынатæй сыстын æмæ æмраст слæууын, фырнымд кæнын. Æрæджиау Цъипоры… … Фразеологический словарь иронского диалекта
АХУЫ — Царциатæй. Дзырддзæугæ лæг, æппæтзонаг. Обауы сæр ын стыр мæсыг уыд. Уырдæм æм Уырызмæг æмæ Хæмыц ссыдысты фæрсынмæ, сæ дыууæйæ чи хистæр у, уый базонынмæ. Уырызмæг йæхи разæйцæуæг фæкодта æмæ йæ фæрсгæ дæр уый бакодта: «Мах фаззæттæ стæм, æмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин